Osobowość w modelu Becka to specyficzne wzorce procesów społecznych, poznawczo-emocjonalnych oraz motywacji. Obejmuje zachowania, myślenie, reakcje emocjonalne i potrzeby jednostki związane z motywacją. Każdy człowiek posiada osobowość i kształtuje się ona od początku naszego życia. Jeśli nasze cechy osobowości są źródłem znacznych problemów w funkcjonowaniu, możemy mówić o zaburzeniu osobowości.
Zaburzenie osobowości (za DSM V) to stały wzorzec zachowań i doświadczania emocji, który różni się znacząco od tego, co jest oczekiwane w danym kręgu kulturowym. Ten wzorzec jest wyrażony w co najmniej dwóch spośród wymienionych obszarów:
postrzeganie i interpretowanie siebie, innych ludzi i wydarzeń;
wyrażanie emocji;
funkcjonowanie w relacjach międzyludzkich;
kontrola impulsów.
Ten stały wzorzec jest sztywny i dominuje w przeżywaniu i sytuacjach społecznych danej osoby. Jest obserwowany od wieku dorastania lub wczesnej dorosłości. Powoduje on cierpienie lub upośledzenie funkcjonowania społecznego, rodzinnego i zawodowego.
Możemy rozpoznać następujące zaburzenia osobowości: paranoiczne zaburzenie osobowości, schizoidalne zaburzenie osobowości, schizotypowe zaburzenie osobowości, antyspołeczne zaburzenie osobowości, zaburzenie osobowości borderline, histrioniczne zaburzenie osobowości, narcystyczne zaburzenie osobowości, unikowe zaburzenie osobowości, zależne zaburzenie osobowości, obsesyjno-kompulsyjne zaburzenie osobowości. Zaburzenie może mieć także charakter mieszany, czyli osobowa posiada cechy różnych zaburzeń osobowości.
Część pacjentów z zaburzeniami osobowości zgłasza się do psychoterapeuty z powodu doświadczania zaburzeń nastroju (depresja, wahania nastroju), zaburzeń lękowych, zaburzeń odżywiania, uzależnień lub z powodu trudności w funkcjonowaniu społecznym i zawodowym. Powodem rozpoczęcia terapii są także problemy w relacjach. Czasem zaburzenie osobowości utrudnia uzyskanie poprawy w terapii innych zaburzeń, gdy schematy poznawcze są bardzo sztywne, a strategia radzenia sobie mocno dysfunkcjonalne. Diagnoza zaburzeń osobowości wymaga czasem dłuższej obserwacji pacjenta.
Terapia poznawczo-behawioralna kładzie akcent na zmianę przekonań kluczowych i pośredniczących, w celu uzyskania trwałej poprawy funkcjonowania pacjenta. Przekonania w zaburzeniu osobowości mają charakter sztywny, bardzo zgeneralizowany, funkcjonują dla pacjenta jako “prawda”, z łatwością aktywują się w różnych sytuacjach i są oporne na zmianę. Ponieważ schematy poznawcze i przekonania powstają w przebiegu różnych doświadczeń, przede wszystkim w relacjach z ludźmi, relacja terapeutyczna jest jednym z czynników leczących w terapii. Niezależnie od rodzaju zaburzenia osobowości, pacjent pracuje z terapeutą nad konkretnymi celami, których osiągnięcie pozwoli na poprawę funkcjonowania w różnych obszarach.
W leczeniu zaburzeń osobowości bardzo pomocne są techniki i metody terapii “trzeciej fali” – szczególnie terapia schematów i terapia dialektyczno-behawioralna. Terapia dialektyczno-behawioralna została docelowo stworzona dla pacjentów z diagnozą zaburzenia osobowości z pogranicza (borderline), a obecnie wykorzystywana jest także w przypadku innych zaburzeń.
Umów się z nami
Zdalna recepcja:
Telefon: + 48 882 511 914
Email: centrumintegramente@gmail.com
Rejestracja telefoniczna: od poniedziałku do piątku 14:00-18:00.
Prosimy o pozostawienie wiadomości SMS lub WhatsApp jeśli nie odbieramy – oddzwonimy tak szybko, jak to będzie możliwe.
W przypadku wiadomości email, również będziemy wdzięczni za pozostawienie numeru kontaktowego.