Zdarzają się momenty, kiedy nie możemy przestać o czymś myśleć. Wracamy do jakiegoś bolesnego wspomnienia, nie możemy wyrzucić jakiejś sytuacji z pamięci. Zastanawiamy się, dlaczego coś się wydarzyło, analizujemy różne scenariusze. Szukamy odpowiedzi, dlaczego akurat nas spotkało coś tak trudnego? Bądź rozmyślamy intensywnie o tym, jak źle się czujemy, jak wszystko jest bez sensu i narzekamy na nasze życie.

Ruminacja to koncentracja na powtarzających się trudnych myślach i wspomnieniach. Pochodzi od łacińskiego słowa ruminare, oznaczającego “przeżuwanie”. Jest strategią poznawczą, w której nasz umysł próbuje zrozumieć co się wydarzyło, odpowiedzieć na różne pytania, znaleźć rozwiązania i obniżyć związane z problemem napięcie. Problem polega na tym, że ruminacja nie prowadzi do rozwiązywania problemów – nie możemy zmienić przeszłości, a na wiele pytań nie znajdziemy odpowiedzi (jak np. “Dlaczego mnie to spotkało?”, “Dlaczego on to zrobił?”). Ruminacja nie jest tym samym co refleksja, która pozwala wyciągnąć ważne wnioski. Jest to proces, który zamyka nas w naszych myślach i prowadzi do frustracji, obniżenia nastroju i bezsilności.

Ruminacja jest częstym objawem depresji. Nasila negatywne myśli, obniża motywację do aktywności. U niektórych jest to proces wręcz automatyczny, wyuczony i wzmocniony przez powtarzanie. Na szczęście, jest to strategia, którą można zmienić.

Praca nad ruminacją wymaga pracy nad akceptacją. Akceptacją niepewności, ponieważ na wiele pytań nie znajdziemy odpowiedzi i nie możemy zrozumieć wszystkiego, co się wydarza. Akceptacją rzeczywistości, która jest taka, jaka jest – co nie oznacza, że musi nam się podobać. A także akceptacją naszych myśli, jako zdarzeń w umyśle, w które nie musimy się “wciągać”.

Jeśli chcemy przerwać ruminacje, warto przekierować uwagę ze swoich myśli, na otaczającą nas rzeczywistość. Spróbujmy nabrać dystansu do swoich myśli. Pomocne mogą okazać się ćwiczenia uważności.

Gdy ruminujemy, rzadko przekłada się to na produktywne działanie. Spróbujmy podejmować wartościowe dla siebie aktywności, które poprawiają naszą jakość życia lub pozwalają rozwiązywać nasze trudności.

Bibliografia:
Robert L. Leahy, “Pokonaj depresję, zanim ona pokona Ciebie” (2014), Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.