Psychoterapia – leczenie zaburzeń metodami psychologicznymi. “Świadome i zamierzone zastosowanie wywodzących się z uznanych zasad psychologii metod klinicznych i postaw interpersonalnych w celu pomagania ludziom w modyfikacji ich zachowań, procesów poznawczych, emocji i innych cech osobowych w kierunku, który korzystający z terapii uznają za pożądany” (Norcross, 1990; za; Prochaska i Norcross, 2006).
Psychoterapia poznawczo-behawioralna – metoda leczenia zaburzeń psychicznych, problematycznych zachowań i trudności emocjonalnych. Opiera się ona na założeniu, że to, jak człowiek się czuje i jak zachowuje, zależy od tego, co myśli. W terapii dążymy do zmiany niekorzystnych, często nawykowych, myśli automatycznych i dysfunkcjonalnych przekonań. Psychoterapia poznawczo-behawioralna wykorzystuje metody o naukowo udowodnionej skuteczności.
CBT – skrót od ang. cognitive–behavioral therapy (psychoterapia poznawczo-behawioralna).
Konceptualizacja – indywidualne, poznawcze opracowanie problemu pacjenta. Na jej podstawie opiera się plan leczenia. W trakcie terapii ulega zmianie i udoskonaleniu.
Dialog sokratejski – metoda terapeutyczna; dialog z udziałem obu stron, zachęcający do poddania w wątpliwość dotychczasowego sposobu myślenia. Wykorzystując ją w psychoterapii poznawczo-behawioralnej zakładamy, że pacjent ma dostęp do swoich przekonań i może dotrzeć do wiedzy na swój temat dzięki odpowiednim pytaniom terapeuty.
Przekonania (schematy) – struktura poznawcza selekcjonująca, kodująca, oceniające bodźce oddziałujące na organizm (Popiel i Pragłowska, 2008). Stanowią spójną i utrwaloną wiedzę jednostki sformułowaną na podstawie wcześniejszych doświadczeń i reakcji (Segal, 1988).
Bibliografia:
Popiel, A., & Pragłowska, E. Psychoterapia poznawczo-behawioralna, P. E. (2008). Teoria i praktyka. Paradygmat, Warszawa
Prochaska, J. O., & Norcross, J. C. (2006). Systemy psychoterapeutyczne. Analiza transteoretyczna.
Segal, Z. V. (1988). Appraisal of the self-schema construct in cognitive models of depression. Psychological bulletin, 103(2), 147.